|
Kurs: Bakarno i bronzano doba jugoistočne Evrope (osn.) U okviru predmeta: Bakarno i bronzano doba jugoistočne Evrope Predavači dr Marija LJuština, vanredni profesor obavezni kurs Broj bodova: 4.00 Sadržaj kursa: Pregled vodećih kultura bakarnog i bronzanog doba, koje su izdvojene arheološkim metodama na prostoru od Jadrana do Crnog Mora i od kolena Dunava do grčkog kopna. Prvi tematski blok posvećen je vodećim kulturama eneolitskog perioda, posebno ranom praistoriskom rudarenju i tipologiji prvih bakarnih i zlatnih predmeta. Posebno se izvaja predavanje o pojavi usamljenih velikih tumula stepskih odlika na prostoru Balkana, i problemu pomeranja stočarskih zajednica u pretpostavljenoj indoevropskoj seobi.
Drugi tematski blok sadrži pregled kultura bronzanog doba na Balkanu. Posebno se ukazazuje na razlike u hronološkim sistemima bronzanog doba, koji se na centralnom i zapadnom Balkanu povezuje sa sistemom centralne Evrope, dok se u istočnom delu Balkana bronzano doba posmatra kao deo bronzanog doba Egeje. Izdvaja se kao manja tematske celina tipologija raznovrsnih bronzanih predmeta, naročioto iz vremena kasnog bronzanog doba, koje sadrže velike ostave livačkog ili votivnog karaktera.
Cilj izučavanja kursa: Sticanje osnovnih znanja o praistorijskoj prošlosti stanovnika jugoistočne Evrope od 5. do 2. milenija pre n.e., rekonstruisane na osnovu raspoložive arheološke građe. Preduslovi za polaganje: Nema posebnih uslova Oblici nastave:
Usmena predavanja sa slajd projekcijama. Plan kursa: 12. nedelja predavanje - Bakarno i bronzano doba jugoistočne Evrope Eneolitski period
1. teritorijalni i hronološki okviri vodećih kultura bakarnog doba na Balkanu (osim Grčke)
2. prastorijsko rudarstvo i rana metalurgija bakra i zlata u Srbiji i Bugarskoj
3. opšte odlike kultura ranog eneolita u JI Evropi,
4. problem tzv. indeoveropske sobe i rani eneolitski tumuli na Balkanu,
5. sredji i kasni eneolit zapadnog i centralnog Balkana,
6. kasni eneolit u Bugarskoj i Rumuniji.
Bronzano doba
1. Uvod: teritorijalni i hronološki okviri; problemi apsolutne i relativne hronologije
2. pregled kultura ranog bronzanog doba na zapadnom i centralnom Balkanu,
3. kulture ranog bronzananog doba u Bugarskoj i Rumuniji,
4. kulture srednjeg i kasnog bronzanog doba zapadnog Balkana,
5. kulture srednjeg i kasnog bronzanog doba u Srbiji,
6. metalurški centri kasnog bronzanog doba u karpatskom basenu i severnim delovima Balkana. Tipologija bronzanih i zlatnih predmeta u kulturama kasnog bronzanog doba na Balkanu.
Literatura i izvori podataka: Opsta obavezna Literatura HARDING A., European Societies in the Bronze Age, Cambridge University Press 2000 PREHISTORIC BULGARIA (ed. D. Bailey, I. Panayotov), Monographs in World Archaeology No. 22, Prehistoric Press, Madison Wisconsin 1995, p. 173-178; 243-248;
262-268; 291-308; 327-339
1. –SHERRAT A., The Emergence fo Elites: Earlier Bronze Age Europe, 2500-1300 BC.In: PREHISTORIC EUROPE. An Illustrated History (edited by Barry Cunliffe),
Oxford Univerisity Press, Oxford, Ne On the Stratigraphy of Cernavoda III-Boleraz Finds from the Djerdap Area. In: Cernavoda III-Boleraz Symposium. Ein Vorgeschichtliches Phänomen zwischen Oberrhein und der Unteren Donau. Studia Dan PRAISTORIJA JUGOSLOVENSKIH ZEMALJA IV (Bronzano doba), Sarajevo 1983.
TASIĆ N., Eneolithic Cultures of Central and West Balkans, Belgrade 1995. Opsta dopunska Literatura
.
- ARHEOLOŠKI LEKSIKON BOSNE i HERCEGOVINE. Tom 1 (urednik. B. Čović)
Sarajevo, 1988
Late Bronze and Early Iron Ages in the
Danube Valley from V. Gradište down to Prahovo.
In: The Yugoslav Danube basin and the Neighbouring Regions in the 2nd
Millenium B.C., Symposium PRAISTORIJA JUGOSLOVENSKIH ZEMALJA III (Eneolit), Sarajevo 1979 Treasures of the Bronze Age in Romania (eds. C. Stoica, M. Rotea, N. Borofka), Muzeul National de istorie a Romaniei, Bucuresti 1995 TASIĆ N., Jugoslovensko Podunavlje od indoevropske seobe do prodora Skita,
Novi Sad – Beograd 1983.
|
