Silabusi
|
Kurs: Naselja srednjovekovne Bosne (osn.) U okviru predmeta: Naselja srednjovekovne Bosne Predavači dr Jelena Mrgić, vanredni profesor izborni kurs Broj bodova: 6.00 Sadržaj kursa: Kurs je koncipiran hronološko-problemski, s ciljem da se pažljivo sagledaju opšte crte razvoja naseljenih mesta u srednjovekovnoj bosanskoj državi, uz uočavanje nekih posebnosti, kako u hronologiji, tako i u strukturi. Metod je komparativan, jer se proučavanje zasniva na analogiji sa naseljima susednih država – Srbije i Ugarske. Cilj izučavanja kursa: Studenti stiču dublji uvid u problematiku naselja u kontekstu političke, ekonomske i kulturne istorije srednjovekovne Bosne, koristeći rezultate srodnih disciplina – arheologije, istorije umetnosti i diplomatike. Preduslovi za polaganje: Od studenata se očekuje dobro poznavanje fizičke geografije Balkana, uključujući srednjovekovnu istoriju srpskih zemalja. Oblici nastave:
2+2, predavanja i konsultacije, 1 semestar Plan kursa: 1. nedelja predavanje - Uvodni čas – upoznavanje s predmetom i zadacima kursa, obavezama studenata i nači 2. nedelja predavanje - Doseljavanje Slovena – prostorni raspored slovenskih nalazišta i teritorijalna org 3. nedelja predavanje - Nastanak i razvoj srednjovekovne bosanske države – pregled teritorijalnih promena 4. nedelja predavanje - Nastanak i razvoj srednjovekovne bosanske države – pregled teritorijalnih promena 5. nedelja predavanje - Tipologija naselja – sela, trgovi, tvrđave, gradovi i njihova zastupljenost u pisanim izvorima i arheološkim istraživanjima 6. nedelja predavanje - Teritorijalna organizacija – gradovi, župe, „zemlje“ i predstavnici centralne i lokalne vlasti 7. nedelja predavanje - Hronološki i regionalni raspored naselja srednjovekovne bosanske države 8. nedelja predavanje - Uticaj političkih i privrednih struktura na naseljenost – primer severne Bosne 9. nedelja predavanje - Uticaj političkih i privrednih struktura na naseljenost – primer zapadne Bosne 10. nedelja predavanje - Uticaj političkih i privrednih struktura na naseljenost – primer centralne Bosne 11. nedelja predavanje - Uticaj političkih i privrednih struktura na naseljenost – primer Hercegovine odn. srednjovekovne Humske zemlje 12. nedelja predavanje - Lokalna i međunarodna trgovina i putne komunikacije – struktura i položaj naselja 13. nedelja predavanje - Kulturni uticaji i strujanja iz Srbije i Ugarske Crkvena organizacija, vizuelna kultura, tehnologija 14. nedelja predavanje - Kontinuitet i diskontinuitet naseljenosti u ranoosmansko doba Kontinuitet i diskontinuitet naseljenosti na tlu nekadašnje bosanske države u rano osmansko doba (1463 – do kraja 16. veka) 15. nedelja predavanje - Završni čas kursa, analiza rezultata
Literatura i izvori podataka: Opsta obavezna Literatura J. Mrgić–Radojčić, Rethinking the Territorial Development of the Medieval Bosnian State, IČ LI (2004) 43–64. J.Mrgić, Transition from Late Medieval to Early Ottoman Settlement Patterns, Südost-Forschungen 65-66 (2006-2007), 50-86. D. Kovačević-Kojić, Gradska naselja srednjovjekovne Bosne, Sarajevo 1978. D. Kovačević-Kojić, Gradski život u Srbiji i Bosni (14-15. vijek), Beograd 2007. D. Kovačević-Kojić, Srednjovjekovna Srebrenica (14-15. vijek), Beograd 2010. J. Mrgić, Župe i naselja "zemlje" Usore, JIČ (2000), 27-41. J. Mrgić, Proučavanje "centralnih" naselja u istorijskoj geografiji Bizantijskog carstvana na Balkanu i mogućnosti primene nove metodologije, u: Vizantijski svet na Balkanu 2, Beograd 2012,285-297. J. Mrgić, Severna Bosna 13–16. vek, Beograd 2008.
J. Mrgić–Radojčić, Donji Kraji. Krajina srednjovekovne Besne, Beograd 2002.
Leksikon srednjovekovnih gradova i trgova srpskih zemalja, ur. S. Mišić, Beograd 2011. Mišić S., Humska zemlja, Beograd 1996. S. Ćirković, Istorija srednjovekovne bosanske države, Beograd 1964. S. Ćirković, Rabotnici, vojnici, duhovnici, Beograd 1997. Opsta dopunska Literatura Anđelić P., Studije o teritorijalnopolitičkoj organizaciji srednjovjekovne Bosne, Sarajevo 1982. Kovačević D., Trgovina u srednjovjekovnoj Bosni, Djela ANUBiH knj. XVIII, Sarajevo 1961. Pašalić E., Antička naselja i komunikacije u Bosni i Hercegovini, Sarajevo 1960. Arheološki leksikon Bosne i Hercegovine 1-3, Sarajevo 1988. |