|
Kurs: Antropologija društva - opšti kurs 2007/2008 U okviru predmeta: Antropologija društva Predavači dr Ivan Kovačević, profesor emeritus dr LJubica Milosavljević, vanredni profesor obavezni kurs Broj bodova: 9.00 Sadržaj kursa: Uvod
Određenje društva
Pristupi društvu
Društvene grupe
Društveni odnosi
Društvo i umetnost
Izvori o društvu
Literatura
Cilj izučavanja kursa: Osnovni cilj predmeta je da slušaoce uvede u poznavanje društva i njegove kulture.Slušalac treba da ovlada raznovrsnim teorijskim orijentacijama o društvu i metodologijama njegovog proučavanja, načinima istraživanja i pisanja seminarskih radova, istraživanjima na terenu, istraživanjima u arhivu, istraživanjima u statističkim zavodima, istraživanjima u muzejima, istraživanjima na internetu i istraživanjima na osnovu literature. App.preduslovi_za_polaganje: Nema preduslova za pohađanje nastave na ovom predmetu. Oblici nastave:
Nastava se održava u vidu predavanja, seminara, vežbi, istraživačkih projekata i istraživačke prakse. Ona traje dva semestra, odnosno jednu školsku godinu. Ima nedeljno 2 časa predavanja i 2 časa seminara, vežbi ili istraživačke prakse. Obaveze studenata: Student je obavezan da u toku školske godine uradi jedan prikaz ili manji seminarski rad, što je uslov da bi izašao na ispit. Ovaj rad se izlaže, po pravilu, na vežbama i predaje nastavniku ili asistentu u štampanoj formi. nacin_ocenjivanja_rada_i_rezultata: Ispit iz ovog predmeta se polaže po završetku nastave u letnjem semestru. Obavlja se usmenim ili pisanim putem. Prikaz, odnosno seminarski rad je uslov da bi se izašlo na ispit. Dobro urađen seminarski rad nosi jednu ocenu više. Po želji, a u dogovoru sa nastavnikom ili asistentom, student može u toku školske godine da uradi manji istraživački rad koji, ukoliko je uspešno urađen, poboljšava uspeh za jednu ocenu. Plan kursa: 1. nedelja predavanje - Upoznavanje studenata sa okvirom i sadržajem predmeta Uvodni čas: upoznavanje studenata sa okvirom i sadržajem predmeta, načinom rada na predmetu, ispitnim pitanjima i literaturom.
1. nedelja vežbe - Upoznavanje studenata sa okvirom i sadržajem predmeta Podela prikaza, seminarskih radova i istraživačkih projekata i dogovor oko dinamike njihovog završavanja i izlaganja. 2. nedelja predavanje - Društvena struktura Određenje društvene strukture, funkcije i uzročnosti, tipovi društvene strukture
2. nedelja vežbe - Društvena struktura Prikazi radova: M. Popović, A. R. Redklif-Braun, K. Levi-Stros i dr. 3. nedelja predavanje - Pristupi društvu: istorijski pristup Istorijski pristup društvu. Značaj arhivskih istraživanja za poznavanje društva.
3. nedelja vežbe - Pristupi društvu Prikazi radova: L. H. Morgan, K. Marks, F. Engels, E. E. Evans-Pričard, M. Godelije,U. Vezel 4. nedelja predavanje - Pristupi društvu Funkcionalni pristup društvu.
4. nedelja vežbe - Pristupi društvu: funkcionalni pristup Prikazi radova: M. Popović, V. Milić, R. Merton. 5. nedelja predavanje - Pristupi društvu Prikazi radova: E. From, M. Makobi, Z. Golubović i dr.
5. nedelja predavanje - Pristupi društvu: antropološki (karakterološki) pristup Antropološki (karakterološki) pristup društvu. LJudska priroda. Socijalni karakter.
Literatura: 1. Etnopsihologija danas, priredio B. Jovanović, Dom kulture «Studentski grad», Beograd, 1991.2. J. Cvijić, Balkansko poluostrvo i južnoslovenske zemlje, Beograd, 1966, druga knjiga, Psihičke osobine Južnih Slovena, 347-563.
3. G. Gezeman, Čojstvo i junaštvo starih Crnogoraca, Cetinje, 1968.
4. Karakterologija Srba, priredio B. Jovanović, Naučna knjiga, Beograd, 1992.
6. nedelja predavanje - Antropološki pristup društvu Antropološki pristup društvu. Nacionalni karakter.
Literatura: 11. J. Rašković, Luda zemlja, Akvarijus, Beograd, 1990.
12. V. Jerotić, Darovi naših rođaka. Psihološki ogledi iz domaće književnosti, Prosveta, Beograd, 1984, 2/1993 i 3/1999.
6. nedelja vežbe - Antropološki pristup društvu Prikazi radova: Etnopsihologija danas, Karakterologija Srba, radovi V. Jerotić, P. DŽadžić, J. Rašković i dr. Literatura: 5. V. Dvorniković, Karakterologija Jugoslovena, Prosveta, Beograd-Niš, 1990.23. 6. V. Jerotić, Čovek i njegov identitet. Psihološki problemi savremenog čoveka, Dečje novine i Medicinska knjiga, Gornji Milanovac, 1989.
7. V. Jerotić, Jung između Istoka i Zapada, Prosveta, Beograd, 1990.
8. P. DŽadžić, Homo balkanikus, homo heroikus, I-II, Prosveta, Beograd, 1994.
7. nedelja predavanje - Antropološki pristup društvu Antropološki pristup društvu. Individualni karakter.
7. nedelja vežbe - Antropološki pristup društvu Prikazi radova: K. S. Hol i G. Lindzi o teorijama ličnosti. 8. nedelja predavanje - Antropološki pristup društvu Antropološki pristup društvu. Frojdovo shvatanje čoveka, društva i kulture.
8. nedelja vežbe - Antropološki pristup društvu Prikazi radova: K. S. Hol i G. Lindzi o Frojdu. Frojdova uvodna predavanja u psihoanalizu i radovi iz kulture. 9. nedelja predavanje - Antropološki pristup društvu Antropološki pristup društvu. Jungovo shvatanje čoveka, društva i kulture.
Literatura: 9. Z. Golubović, Antropološki portreti, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 1991. 9. nedelja vežbe - Antropološki pristup društvu Prikazi radova: K. S. Hol i G. Lindzi o Jungu. Jungovi radovi o čoveku i njegovim simbolima. V. Jerotić o Jungu između Istoka i Zapada. 10. nedelja predavanje - Antropološki pristup društvu Antropološki pristup. Fromovo shvatanje čoveka, društva i kulture. 10. nedelja vežbe - Antropološki pristup društvu Prikazi radova: K. S. Hol i G. Lindzi o Fromu. Fromovi radovi o čoveku, društvu i kulturi.
11. nedelja predavanje - Antropološki pristup društvu Antropološki pristup društvu. Čovek i njegov identitet u delu V. Jerotića.
11. nedelja vežbe - Antropološki pristup društvu Prikazi radova: V. Jerotić o čoveku i njegovom identitetu 12. nedelja predavanje - Antropološki pristup društvu Antropološki pristup društvu. Polnost i kultura.
Literatura: 13. M. Bogdanović, Metodološke studije, institut za političke studije, Institut za političke studije, Beograd, 1993, Biografski metod, 121-178.
14. Ž. Papić, Polnost i kultura. Telo i znanje u socijalnoj antropologiji, Biblioteka XX vek, Beograd, 1997.
12. nedelja predavanje - Antropološki pristup društvu Antropološki pristup društvu. Polnost i kultura.
Literatura: 8. R. K. Merton, O teorijskoj sociologiji, Zagreb, 1979, 80-152. 12. nedelja predavanje - Antropološki pristup društvu Antropološki pristup društvu. Polnost i kultura.
Literatura: 9. K. G. Jung, Čovek i njegovi simboli, priredio K.G. Jung, Beograd, 1996.
10. K. G. Jung, Lavirint u čoveku, priredio V. Jerotić, Beograd, 1995.
12. nedelja vežbe - Antropološki pristup društvu Prikazi radova: Ž. Papić o polnosti i kulturi; zbornik radova o psihologiji ženskog; zbornik radova o antropologiji žene. Literatura: 1 L. H. Morgan, Drevno društvo, Prosveta, Beograd, 1981.
13. nedelja predavanje - Društvene grupe: brak i porodica Društvene grupe. Brak i porodica
Literatura: 1. Z. Golubović, Porodica kao ljudska zajednica, Naprijed, Zagreb, 1981.
2. V. St. Erlich, Jugoslavenska porodica u transformaciji, Zagreb, 1971.
13. nedelja predavanje - Društvene grupe: brak i porodica Društvene grupe. Brak i porodica
Literatura: 3. A. Pavićević, Narodni i crkveni brak u srpskom seoskom društvu, Posebna izdanja EI SANU, 46, Beograd, 2001. 13. nedelja predavanje - Društvene grupe: brak i porodica Društvene grupe. Brak i porodica
Literatura: 4. A. Milić, Žene, politika, porodica, Beograd, 1994.
5. Rađanje moderne porodice, priredila A. Milić, Beograd, 1988.
13. nedelja vežbe - Društvene grupe Prikazi radova: Z. Golubović, V. Erlih, A. Milić, A. Pavićević 14. nedelja predavanje - Društvene grupe: etničke grupe Društvene grupe. Etničke grupe i njihove granice. Teorije o etnicitetu.
Literatura: 1. R. Dženkins, Etnicitet u novom ključu. Argumenti i ispitivanja, Biblioteka XX vek, Beograd, 2001. 14. nedelja predavanje - Društvene grupe: etničke grupe Društvene grupe. Etničke grupe i njihove granice. Teorije o etnicitetu.
Literatura: 2. F. Putinja i Ž. Stref-Fenar, Teorija o etnicitetu, /dodatak: F. Bart, Etničke grupe i njihove granice/, Biblioteka XX vek, Beograd, 1997. 14. nedelja vežbe - Društvene grupe Prikazi radova: F. Putinja i Ž. S. Fenar i F. Bart, R. DŽenkins. 15. nedelja predavanje - Društvene grupe: nacija i nacionalni identitet Društvene grupe. Nacija i nacionalni identitet.
Literatura: 3. A. D. Smit, Nacionalni identitet, Biblioteka XX vek, Beograd, 1998. 15. nedelja predavanje - Društvene grupe: nacija i nacionalni identitet Društvene grupe. Nacija i nacionalni identitet.
Literatura: 4. E. Hobsbaum, Nacije i nacionalizam od 1780. Program, mit, stvarnost, Beograd, 1996, 7-20.
5. B. Anderson, Nacija: zamišljena zajednica, Plato, Beograd, 1998, 16-52.
15. nedelja predavanje - Društvene grupe: nacija i nacionalni identitet Društvene grupe. Nacija i nacionalni identitet.
Literatura: 6. E. Gelner, Nacija i nacionalizam, Matica Srpska, Novi Sad, 1997.
7. E. Keduri, Nacionalizam, CID Podgorica, 2000.
15. nedelja predavanje - Društvene grupe: nacija i nacionalni identitet Društvene grupe. Nacija i nacionalni identitet.
Literatura: 8. Izmišljanje tradicije, uredio E. Hobsbaum i T. Rejndžer, Biblioteka XX vek, Beograd, 2002. 15. nedelja vežbe - Društvene grupe Prikazi radova: A. Smit, B. Anderson, E. Hobsbaum, E. Gelner, E. Keduri. 16. nedelja predavanje - Društvene grupe: samostalna naselja Društvene grupe. Samostalna naselja. Selo i grad.
Literatura: 1. M. Mitrović, Sociologija sela, Beograd, 1998, 59-142.
2. Sociologija grada, priredio S. Vujović, Beograd, 1988.
16. nedelja predavanje - Društvene grupe: samostalna naselja Društvene grupe. Samostalna naselja. Selo i grad.
Literatura: 3. V. Vučinić, Prostorno ponašanje u Dubrovniku, Filozofski Fakultet Univerziteta u Beogradu, Beograd, 1999.
16. nedelja vežbe - Društvene grupe Prikazi radova: M. Mitrović, S. Vujović. 17. nedelja predavanje - Društvene grupe: nesamostalna naselja Društvene grupe. Nesamostalna naselja. Selo i grad i njihova periferija.
17. nedelja vežbe - Društvene grupe Prikazi radova: B. Ćupurdija, V. Vučinić 18. nedelja predavanje - Društveni odnosi: politika Društveni odnosi. Politika.
Literatura: 1. Lj. Tadić, Nauka o politici, Rad, Beograd, 1988. 18. nedelja predavanje - Društveni odnosi: politika Društveni odnosi. Politika.
Literatura: 2. Ž. Balandije, Politička antropologija, Biblioteka XX vek, Beograd, 1997.
3. M. Abeles, Antropologija države, Biblioteka XX vek, Beograd, 2001.
4. R. Žirarde, Politički mitovi i mitologije, Biblioteka XX vek, Beograd, 2000.
18. nedelja vežbe - Društveni odnosi Prikazi radova: LJ. Tadić, Č. Čupić. 19. nedelja predavanje - Društveni odnosi: politička antropologija Društveni odnosi. Politička antropologija.
19. nedelja vežbe - Društveni odnosi Prikazi radova: Ž. Balandje, M. Abeles, R. Žirarde, K. Gerc 20. nedelja predavanje - Društveni odnosi: klasična i svetovna religija Društveni odnosi. Klasična i svetovna religija.
Literatura: 1. V. Pavićević, Sociologija religije sa elementima filozofije religije, Beograd, 1980.
2. N. Dugandžija, Svjetovna religija, Beograd, 1980.
20. nedelja vežbe - Društveni odnosi Prikazi radova: V. Pavićević, N. Dugandžija, K. Gerc. 21. nedelja predavanje - Društveni odnosi: svetske religije Društveni odnosi. Svetske religije.
21. nedelja vežbe - Društveni odnosi Prikazi radova: M. Elijade o svetskim religijama, i dr. 22. nedelja predavanje - Društveni odnosi Društveni odnosi. Srodstvo.
22. nedelja vežbe - Društveni odnosi: srodstvo Prikazi radova: L. H. Morgan, A. R. Redklif-Braun, B. Malinovski, A. L. Kreber, U. Vezel, R. Rakić, J. Đorđević. Literatura: 1. R. Rakić, Terminologija srodstva u Srba, Beograd, 1991.
2. U. Vezel, Mit o matrijarhatu, Prosveta, Beograd, 1983, dodatak: Kratka abecedna terminilogija za segmentirana društva, 163-167.
3. Teorije o društvu, I, Beograd, 1969, Srodstvo, 261-286 (L.H. Morgan, A. L. Kreber, B. Malinovski, A.R. Retklif-Braun).
22. nedelja vežbe - Društveni odnosi: srodstvo Prikazi radova: L. H. Morgan, A. R. Redklif-Braun, B. Malinovski, A. L. Kreber, U. Vezel, R. Rakić, J. Đorđević. Literatura: 4. E. Lič, Klod Levi Stros, Beograd, 1972, poglavlje VI, Elementarne strukture srodstva, 117-137.
5. J. Đorđević, Srodnički odnosi u Vranju, Posebna izdanja EI SANU, 45, Beograd, 2001.
23. nedelja predavanje - Društveni odnosi: način proizvodnje Društveni odnosi. Način proizvodnje.
Literatura: 1. M. Jakšić, Teorija načina proizvodnje, Centar za kulturnu djelatnost, Zagreb, 1985. 23. nedelja vežbe - Društveni odnosi Prikazi radova: M. Jakšić o teoriji načina proizvodnje. 24. nedelja predavanje - Čovek, društvo i umetnost Prikazi radova:o narodnoj i savremenoj književnosti, narodnim guslarima, samoukim i akademskim vajarima i slikarima itd. 24. nedelja vežbe - Čovek, društvo, umetnost Prikazi radova:o narodnoj i savremenoj književnosti, narodnim guslarima, samoukim i akademskim vajarima i slikarima itd. 25. nedelja predavanje - Izvori Izvori: arheološka i etnografska materijalna artefakta, neobjavljeni etnografski i istoriografski pisani izvori (arhivska građa), objavljeni etnografski, demografski i istoriografski pisani izvori, likovni izvori, usmeni izvori, arheološke, etnografske i druge muzejske izložbe, elektronski izvori i literatura. 25. nedelja vežbe - Izvori Izvori podataka i literatura 26. nedelja predavanje - Literatura: autori Pisci od posebnog značaja za predmet: L. H. Morgan, A. R. Redklif-Braun, E. E. Evans-Pričard, M. Godelije, S. Frojd. K. Jung. E. From, Z. Golubović, V. Jerotić, K. Levi-Stros i dr. 26. nedelja vežbe - Seminar o autorima čije su studije obrađene 27. nedelja seminar - Istraživački projekti Prikazi i diskusije studentskih terenskih istraživanja 28. nedelja seminar - Istraživački projekti Prikazi i diskusije studentskih istraživanja u muzejima i galerijama 29. nedelja seminar - Istraživački projekti Prikazi i diskusije studentskih istraživačkih radova nastalih na osnovu arhivske građe 30. nedelja predavanje - Rekapitulacija gradiva Rekapitulacija tema obrađenih na predavanjima, vežbama i seminarima. Usaglašavanje literature i ispitnih pitanja. Dogovor o pripremanju ispita. 30. nedelja vežbe - Rekapitulacija gradiva Dogovor o pripremanju ispita.
Literatura i izvori podataka: Opsta obavezna Literatura 1. M. Popović, Problemi društvene strukture, BIGZ, Beograd 1974, 17-62. 2. A. R. Retklif-Braun, Struktura i funkcija u primitivnom društvu, Biblioteka XX vek, Prosveta, Beograd 1982, 5-23. 3. E. E. Evans Pričard, Socijalna antropologija, Biblioteka XX vek, Prosveta, Beograd, 1983, 41-65, 165-194. 4. M. Godelier, Marksizam i antropologija, Školska knjiga, Zagreb, 1982, 56-65. 5. B. Jovanović, Srbi u ključu nacionalne karakterologije, u knjizi Karakterologija Srba, priredio B. Jovanović, Naučna knjiga, Beograd, 1992, 5-22. 6. K. S. Hol i G. Lindzi, Teorije ličnosti, Nolit, Beograd, 1983, 55-88, 125-160, 162-202. 7. F. Putinja i Ž. S. Fenar, Teorije o etnicitetu, Biblioteka XX vek, Beograd, 1997, 5-17, 66-70. 7. V. Milić, Sociološki metod, Nolit, Beograd, 1978, poglavlje: Problemi proučavanja funkcionalnih odnosa, 664-678. 8. Društvene promene i svakodnevni život: Srbija početkom devedesetih, prir. S. Bolčić, Beograd 2002.(tekst S. Bolčić) Opsta dopunska Literatura 2. F. Engels, Poreklo porodice, privatnog vlasništva i države, Svjetlost, Sarajevo, 1976 (ili drugo izdanje). 3. M. Godelier, Marksizam i antropologija, Školska knjiga, Zagreb, 1982. 4. U. Vezel, Mit o matrijarhatu, Prosveta, Beograd, 1983. 5. E. E. Evans Pričard, Socijalna antropologija, Biblioteka XX vek, Prosveta, Beograd, 1983. 6. C. Levi-Strauss, Strukturalna antropologija, Stvarnost, Zagreb, 1989, poglavlje I – Uvod: Povijest i etnologija, 11-36. |
