Early Middle Age Archaeology

Pre-requisites: Necessary semester attendance as proscribed by study plan.

Course objectives: To enable students to understand basic forms of early middle age material culture from the cultural and historic point of view.

Course description: The lectures cover following topics: early Christian archaeology, archaeology of the great migration, early Byzantine archaeology and archaeology of the early middle ages. Within the practical portion of the lectures, on excavations and while processing material, students will learn about new artifact acquisition and its classification.

Learning Outcomes: Essay and oral examination.

Literature/Reading:

• G. Ostrogorski, Istorija Vizantije, Beograd 1959., 48-137.
• M. Mirković, Centralne balkanske oblasti u doba poznog carstva, u: Istorija srpskog naroda, prva knjiga, Beograd 1981., 89-108.
• J. Kovačević, Doseljenje Slovena na Balkansko poluostrvo, u: Istorija srpskog naroda, prva knjiga, Beograd 1981., 109-124.
• J. Kovačević, Istorija Crne Gore I, Titograd 1967., 251-277.
• Đ. Bošković, Arhitektura srednjeg veka, Beograd 1957., 10-23, 79-90.
• F. Gerke, Kasna antika i rano hrišćanstvo, Novi Sad 1973., 5-6, 8, 20-227, 255-257.
• L. Mirković, Mozaici Eufrazijeve bazilike u Poreču, Zbornik radova Narodnog muzeja V, Beograd 1967., 195-213.
• Lj. Karaman, Nova knjiga o ranohrišćanskoj Saloni (prikaz E. Dyggve, History of salonitan christianity, Oslo 1951.), Peristil I, Zagreb 1954., 179-188.
• N. Cambi, Starokršćanska crkvena arhitektura na području salonitanske metropolije, Arheološki vestnik 29, Ljubljana 1978., 606-622.
• Dj. Basler, Arhitektura kasnoantičke epohe u Bosni i Hercegovini, Sarajevo 1972., 30-31, 65-143, 153-162, 167-170.
• I. Nikolajević, Beleške o nekim problemima ranohrišćanske arhitekture u Bosni i Hercegovini, Zbornik radova Vizantološkog instituta 10, Beograd 1967., 95-116.
• I. Nikolajević, Sahranjivanje u ranohrišćanskim crkvama na području Srbije, Arheološki vestnik 29, Ljubljana 1978., 678-692.
• V. Bitrakova-Grozdanova, Starokšćanski spomenici na tlu SR Makedonije, Materijali XV, Beograd 1978., 129-136.
• Grupa autora, Arheološko blago Srbije, Beograd 1983., 95-98, 107-117.
• V. Popović, Dezintegracija i ruralizacija grada u istočnom Iliriku od 5. do 7. veka n.e., u: Sirmium – grad careva i mučenika (sabrani radovi o arheologiji i istoriji Sirmijuma), Sremska Mitrovica,2003., 239-258.
• M. Milinković, Gradina na Jelici. Ranovizantijski grad i srednjovekovno naselje, Beograd 2010.
• V. Kondić-V. Popović, Caričin Grad. Utvrđeno naselje u vizantijskom Iliriku, Beograd 1977., 7-226.
• B. Bavan i V. Ivanišević, Ivstiniana Prima – Caričin Grad, Leskovac 2006.
• M. Milinković, Prilog pitanju ubikacije Justinijane Prime, Leskovački zbornik 49, 2009., 239-246.
• M. Milinković, Neka zapažanja o ranovizantijskim utvrđenjima na jugu Srbije, u: Niš i Vizantija, zbornik radova III, Niš 2004., 163-180.
• M. Milinković, Ranovizantijsko utvrđenje na Tupom Kršu i okolna utvrđenja u tutinskoj oblasti, Novopazarski zbornik 9, Novi Pazar 1985., 47-54.
• P. Petrović, Niš u antičko doba, Niš 1999., 34-45, 79-92, 120-123.
• D. Srejović-A. Simović, Portret vizantijske carice iz Balajnca, Starinar IX-X, Beograd 1959., 77-85.
• Grupa autora, Gamzigrad – kasnoantički carski dvorac, Beograd 1983., 5-16, 99-137.
• Grupa autora, Arheološko blago Đerdapa, Beograd 1978., 57-85.
• P. Špehar, Materijalna kultura iz ranovizantijskih utvrdjenja u Đerdapu, Beograd 2010., 11-154.
• P. Špehar, Kasnoantička i ranovizantijska utvrđenja u Bosni i Hercegovini (zaleđe provincije Dalmacija), Zbornik za istoriju Bosne i Hercegovine 5, Beograd 2008., 17-45.
• S. Ciglenečki, Izsledki in problemi poznoantične arheologije v Sloveniji, Arheološki vestnik 50, 1999., 287-309.
• I. Mikulčiќ, Stobi. Antički grad, Skopje 2003., 10-14, 20, 100-205.
• I. Mikulčiќ, Herakleja Linkestis. Antički grad vo Makedonija, Skopje 2007., 14-20, 86-147.
• M. Milinković, Germanska plemena na Balkanu. Arheološki nalazi iz vremena seobe naroda, Beograd 1998. (neobjavljena doktorska disretacija), 11-336, 444-463, 476-480, 483-508.
• Z. Vinski, Kasnoantički starosjedioci u salonitanskoj regiji prema arheološkoj ostavštini predslavenskog supstrata, Vjesnik za arheologiju i historiju dalmatinsku LXIX/1967, Split 1974., 5-98.
• D. Dimitrijević-J-Kovačević-Z-Vinski, Seoba naroda-arheološki nalazi jugoslovenskog Podunavlja, Zemun 1962., 5-115.
• Z. Vinski, Epoha seobe naroda, u: Rani srednji vijek, Beograd-Zagreb-Mostar 1986., 19-27.
• Z. Vinski, Kasnoantička baština u grobovima ranog srednjeg vijeka kao činjenica i kao problem, u: VI Kongres arheologa Jugoslavije Ljubljana 1963., I, Beograd 1964., 101-114.
• Z. Vinski, Osvrt na mačeve ranog srednjeg vijeka u našim krajevima, Vesnik Vojnog muzeja JNA 2, Beograd 1955., 34-52.
• Z. Vinski, Krstoliki nakit epohe seobe naroda u Jugoslaviji, Vjesnik Arheološkog muzeja III/3, Zagreb 1968., 103-165.
• V. Popović, Ukrasni delovi nošnje i nakit od srebra u periodu Seobe naroda, u: Antičko srebro u Jugoslaviji, Beograd 1994., 69-76.
• M. Milinković, O tzv. Ženskom germanskom grobu iz Ulpijane, u: Spomenica Jovana Kovačevića, Beograd 2003., 143-177.
• M. Milinković, Arheologija mode kao arheologija identiteta - nekoliko primera, u: Niš i Vizantija, zbornik radova II, Niš 2004., 185-195.
• V. Ivanišević-M. Kazanski, La nécropole de l'époque des grandes migrations à Singidunum, Singidunum 3, Beograd 2002., 101-148 (sa rezimeom na srpskom jeziku).
• V. Popović, Albanija u kasnoj antici, u: Iliri i Albanci, serija predavanja održanih od 21. maja do 4. juna 1986. godine, Beograd 1988., 201-250.
• V. Popović, Kuvrat, Kuver i Asparuh, Starinar XXXVII, Beograd 1986., 103-126.
• J. Kovačević, Avarski kaganat, Beograd 1977.
• I. Popović, Zlatni avarski pojas iz okoline Sirmijuma, Beograd 1997, 5, 7-54.
• D. Mrkobrad, Arheološki nalazi seobe naroda u Jugoslaviji, Beograd 1980.
• V. Ivanišević-M. Kazanski-A. Mastykova, Les nécropoles de Viminacium à l’époque des Grandes migrations, Paris 2006.
• I. Bugarski, Nekropole iz doba antike i ranog srednjeg veka na lokalitetu Čik, Beograd 2009.
• V. Korać-M. Šuput, Arhitektura vizantijskog sveta, Beograd 1998., 1-79.